18 Eylül 2015 Cuma

Garantili Zayıflama


"Evet, size başarısını yüzde yüz garanti edebileceğim bir teknik öneriyorum. Dediklerimi aynen yapmanız koşuluyla alacağınız sonuca şaşıracaksınız. Bu, denenmiş ve kanıtlanmış bir yöntemdir. Üstelik de istendiğinde, kuşku duyulacak olursa, basit bir deneyle geçerliliği yeniden gösterilebilir. Bir plastik kap alıyorsunuz, tabanının ortasına küçük bir delik açıyorsunuz, sonra musluğu çevirerek altına tutuyorsunuz. Su, kapta birikmeden akıp gidiyor. Musluğu biraz daha açınca kap dolmaya başlıyor. Sonuna kadar çevirince de taşıyor. Burada taze suyun yiyip içtiklerimizle aldığımız kalorileri, biriken suyla ağırlaşan kabın da bedenlerimizi temsil ettiğini söylemeye gerek yok sanırım. Boşalan su miktarını ayarlayan deliğin çapı da günlük kalori ihtiyacımıza karşılık geliyor. Metabolizma hızına bağlı bu ölçü ortalama olarak kadınlarda erkeklerden daha küçük."


Ahmet Bey yazdıklarına şöyle bir göz attı. Giriş pek kötü olmamıştı galiba. Yaşamındaki boşluğu doldurmak için ilgisini çeken konuları araştırıyor, bulduklarından yararlanarak yazdığı kısa yazılarla başkalarına da katkı sağlamaya çalışıyordu. Uzunca bir evliliğin ardından eşinden ayrılalı epey zaman olmuştu. Emekliliğe uyum sağlamaya çalıştığı yıllarda bir gün "Artık sana katlanamıyorum" diyen Ayten Hanım'a şaşkınlıkla bakmış, hızlı bir ayrılık sürecinden sonra kurmak zorunda kaldığı yeni düzenine alışması pek kolay olmamıştı. (1, 2) Yaşamını doldurmak için çeşitli konularda okuyordu. Sağlıklı yaşamla ilgili gördüklerinden yararlanarak bir deneme yapmaya karar vermişti. Eşi ve kendisi pek kilolu değillerdi. Yine de sıklıkla şişmanlama korkusuna kapılıyorlar, beslenmelerini kontrol etmeye çalışırken içine düştükleri gerginlikle işleri daha da zorlaşıyordu. Ayrıldıklarında ikisi de sağlıklı denebilecek bir kilodaydılar. Sayısız arayışlarından birisinde Ahmet Bey deneyimlerini paylaşmak için bir deneme yapmaya karar vermiş, yazıya yukarıdaki paragrafla başladıktan sonra anlatmayı sürdürmüştü.

....


Ahmet Bey kilosunun normalin üzerinde olduğunu ilk kez öğrenciyken, aşık olduğunda anlamıştı. Sınıfın bütün erkekleri gibi onun da gözünün önünden okulun en güzel kızının yüzü gitmiyordu. Bir gün içeri girerken Mine'yle karşılaşmasa, kapının boy aynası gibi büyük camında ikisini yan yana görmese, bu orantısızlık karşısında kahrolmasa yaşamının bu en büyük gerilimlerinden biri başlamayabilirdi. O gün öğle yemeğine gitmedi. Akşam evde hasta olduğunu söyleyip yemeden odasına çekildi. Ertesi akşama dek dayandı. İki gün yemediklerinin iki katını bir öğünde yiyerek ilk rejim deneyimini tamamlamış oldu. İlk zamanlarda Mine'yle karşılaştıkça, sonraları yeni aşklar buldukça bedenindeki her fazlalığın mutluluğunun önünde ne büyük bir engel olduğunu hatırlayarak belirli aralıklarla yeni rejim programlarını sürdürdü. Ayten Hanım'la evlendiğinde tığ gibi olmasa da fena değildi. Sağlıklı beslenmeye, kilosunu normale yakın tutmak için ne yapması gerektiğini araştırmaya çok önceleri başlamıştı. Konuya ilgisi hep sürmüştü. O gün de can sıkıntısını dağıtmak için bedeninden hoşnut olmayan, zayıflamak isteyen gençlere yardımı olur diye bir yazıya başlamıştı. Çocukları yoktu ama kendi çocukluğundan ergenlikten yetişkinliğe geçiş döneminde gelen fazla kiloların yüzüne düşman olma, kendini başkalarıyla karşılaştırma, her fazlalığını ya da eksikliğini yaşamsal bir sorun görme gibi önemli yan etkileri olduğunu görmüştü. Özellikle sosyal paylaşım yaşamın önemli bir parçası olduktan sonra arkadaşlarından çocuklarının kendilerinden iyi durumda arkadaşlarını gördükçe nasıl üzüldüklerini, bunalıma bile girebildiklerini çok dinlemişti. O gün de konuyla ilgili karşısına çıkan birkaç haberden esinlenerek bir yöntem önermeye karar vermişti. Yazmayı sürdürdü.

....


İşte bu yüzden o nefret ettiğiniz kilolardan kurtulmanın tek yolu gelen fazlalıkları sınırlamak, gidenleri artırmaktır. Yani olabildiğince kontrollü yiyerek sağlıklı beslenmek, hareket etmek için hiçbir fırsatı kaçırmayarak yürümek, koşmak, spor yapmaktır. Bu durum evin bütçesini denkleştirmeye benzetilebilir. Kazandığınızdan fazla harcarsanız gelir gider dengeniz bozulur. Yaşamınızı sürdüremeyip sonunda iflas edersiniz. Bir gün içinde yediklerinizin kazandırdığı toplam enerji yakabildiğinizin üzerindeyse de yağları bedeninizde biriktirmeye başlarsınız. Aynalar ve tartılar size her gün biraz daha düşman olur.

Sağlıklı yaşam ve kilo kontrolü için pek çok program bulunabilir. Bunların bilimsel olanları elbette yararlıdır. İnsanları yanıltarak olmayan çözümleri satıp kısa yoldan para kazanmayı amaçlayanlarsa çok tehlikeli olabilir. Ama ister profesyonel destek alın, ister kendi çözümünüzü araştırarak, bilginizi ve aklınızı kullanarak geliştirin, başarılı sonucun anahtarı sizin kendinize ve yaşama bakış açınızı düzeltmenizde, sağlıklı düşünüp sağlıklı beslenmenin getirdiği rahatlığın vazgeçilmezliğini anlamanızdadır. Sonrası kendiliğinden gelir.

Önce kendinizi tanımalısınız. İlk aşamada size ön bilgi verecek epey kaynak bulabilirsiniz. (3) Örneğin otuz yaşında, hareketsiz yaşamı olan, 1,70 metre boyunda, 70 kilo ağırlığında bir kadınsanız karşınıza aşağıdakiler ve daha ayrıntılı bilgiler gelir.

"Beden kütle endeksi ve günlük ihtiyaçlar hesaplayıcısı. Siz 30 yaşında bir kadınsınız. Boyunuz 1,70, şu andaki ağırlığınız 70 kilo. Hareketsiz bir yaşam sürüyorsunuz. Beden kütle endeksiniz 24,2. BKİ kilonun boya oranına dayalı standart bir değerdir, genel bir sağlık göstergesi olarak kullanılır. Sizin boyunuzda bir kadın için normal BKİ 18.5 ile 24.9 arasındadır. Bu 53 ile 72 kilo arasında bir ağırlığa karşı gelir."

"Yaktığınız kaloriler, yani günlük enerji harcamanız 2054 kilokaloridir. Ancak bu değer formüllere dayalı bir tahmindir. Yaktığınız miktarın kesin değerinin belirlenmesi ancak kişisel fizyolojik testlerle yapılabilir. Önerilen minimum günlük ihtiyaçlarınız 130 gram toplam karbonhidrat, 25 gram lif ve 56 gram protein ve listedeki diğerleridir. Bunları hangi besinlerden alabileceğinizi üzerine tıklayarak görebilirsiniz. Bunların yalnızca günlük ihtiyaçlarınızla ilgili tahminler olduğunu, herhangi bir hastalığı ve genetik özelliği dikkate almadığını unutmamalısınız."

"Alacağınız kaloriler için önerdiğimiz oranlar toplam kalorinin % 45 ile 65'i arasında karbonhidrat, % 20 ile 35'i arasında yağ, % 10 ile 35'i arasında protein olarak verilebilir."

Kuşkusuz bunlar gözü kapalı inanılacak, kesin reçeteler olarak kabul edilip aynen uygulanacak bilgiler değildir. Her konuda olduğu gibi bunda da düşünmek, araştırmak, tartmak, uzmanlara danışmak, gerekirse destek almak önemlidir. Kişisel bir program hazırlanacaksa sağlıklı yaşam için sağlıklı besin ilkesi unutulmamalıdır. (4)

Günlük ihtiyacınızı öğrendikten sonra kural basittir. Yediklerinizle alacağınız toplam enerji miktarı bunu geçmemelidir. Yaklaşık bir hesap için 1 gram karbonhidrat ve protein 4 kilokalori, yağ ise 8 kilokalori getirir. Besinlerin kesin enerji değerleri, sindirilebilirlik katsayısı gibi ayrıntılar için değişik kaynaklar bulunabilir. (5) Daha ayrıntılı hesaplamalar için tablolardan yararlanılabilir. (6) Besinlerin nasıl pişirilirse ne getirdiği araştırılabilir, alınan karbonhidrat ve yağlarla alınan kalorilerin hesabı yapılabilir, haşlanmış lahana iyi bir seçenek gibi görünebilir. (7) Hatta çabaların sonunda alınacak ödülü, hedefleyeceğiniz sağlıklı ve çekici bedeni görüp programa daha sıkı uymak için sunulan araçlardan yararlanılabilir. (8)

Ama işin özü yalın. Mutluluğun reçetesi gibi. Kazandığınızdan fazla harcamayın. Yaktığınızdan fazla yemeyin. Verdiğinizden fazla almak, sevdiğinizden fazla sevilmek istemeyin.

....


Ahmet Bey yazmayı bitirince kalktı, evin içinde biraz dolaştı, pencereden dışarı baktı, yazdıklarını okumak için yerine dönerken gözü aynaya takıldı. "Olamaz" diye söylendi. Ne zaman yine göbeği böyle fırlamıştı? Yüzü irileşmişti, bedeni sanki aynadan taşıyordu. Ayten Hanım'dan ayrıldığından beri yediklerini kontrol edemiyordu.

"Neyse ki yazıyı okuyanlar beni görmeyecek" diye mırıldandı.




3. Condé Nast, SelfNutritionData, http://nutritiondata.self.com/tools/calories-burned


5. Annabel L. Merril, Bernice K. Watt, Energy Value of Foods ...basis and derivation, USDA Agriculture Handbook No. 74, 1973.

6. FAO FOOD AND NUTRITION PAPER 77, Food energy – methods of analysis and conversion factors, ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/006/y5022e/y5022e00.pdf

7. Condé Nast, Nutrition Facts (Cabbage, common, cooked, boiled, drained, with salt), http://nutritiondata.self.com/facts/vegetables-and-vegetable-products/2827/2

8. Model My Diet, http://www.modelmydiet.com

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder